Ziemniaki to jedna z najpopularniejszych roślin uprawnych w Polsce, ale ich przechowywanie zimą wymaga odpowiednich warunków. Jeśli nie zadba się o odpowiednie przygotowanie, przechowywanie i kontrolowanie temperatury oraz wilgotności, ziemniaki mogą szybko zacząć gnić lub kiełkować. W tym artykule podzielimy się praktycznymi wskazówkami, które pomogą zachować świeżość ziemniaków aż do wiosny. Materiał przygotowała redakcja lechia-gdansk.pl
Przygotowanie ziemniaków do przechowywania
Pierwszym i najważniejszym krokiem przed zimowym przechowywaniem ziemniaków jest ich odpowiednie przygotowanie. Etapy takie jak sortowanie, suszenie i obróbka mają kluczowe znaczenie, jeśli chcemy, aby ziemniaki przetrwały zimę w dobrym stanie.
Sortowanie i suszenie
Po zbiorach należy dokładnie posortować ziemniaki. Warto wybrać tylko zdrowe i niezniszczone bulwy, a pozbyć się tych małych, uszkodzonych lub już kiełkujących. Sortowanie najlepiej przeprowadzać ręcznie. Następnie należy je rozłożyć w cieniu na cienką warstwę, aby mogły się dobrze wysuszyć przez 7-10 dni. Pamiętaj, że bezpośrednie działanie promieni słonecznych może spowodować wytwarzanie toksycznego solaniny. Po wysuszeniu skórka ziemniaków staje się twardsza, co zapewnia im lepszą ochronę przed uszkodzeniami i chorobami.
Obróbka przed przechowywaniem
Po wysuszeniu ziemniaki można potraktować naturalnymi środkami, takimi jak popiół drzewny czy kreda, które mają właściwości dezynfekujące i pochłaniają nadmiar wilgoci. Niektórzy ogrodnicy stosują również rozcieńczony roztwór siarczanu miedzi lub nadmanganianu potasu. Ważne, aby nie myć ziemniaków przed ich przechowywaniem, ponieważ resztki wilgoci sprzyjają rozwojowi gnicia.
Lista porad przygotowawczych:
- Wybieraj tylko zdrowe bulwy średniej wielkości.
- Unikaj uszkodzeń skórki podczas zbioru.
- Susz ziemniaki przez co najmniej 7 dni w cieniu.
- Nie myj ziemniaków przed przechowywaniem.
- Przechowuj je oddzielnie od cebuli i owoców.
Optymalne warunki przechowywania ziemniaków
Ziemniaki najlepiej przechowują się w chłodnych, ciemnych pomieszczeniach, w których panuje stabilna temperatura i umiarkowana wilgotność. Zbyt wysoka lub zbyt niska wilgotność może prowadzić do psucia się plonów. Dlatego najlepszym miejscem do przechowywania ziemniaków są piwnice lub spiżarnie. Jeśli nie masz takiego pomieszczenia, warto rozważyć alternatywne metody, takie jak przechowywanie na balkonie lub w komórce.
Temperatura i wilgotność
Optymalna temperatura do przechowywania ziemniaków to +2 do +4 °C. Jeśli temperatura wzrośnie, bulwy zaczną kiełkować, a jeśli spadnie poniżej zera, ziemniaki zamarzną i staną się słodkie. Wilgotność powinna utrzymywać się w granicach 80–90%. Aby uniknąć przesuszenia lub gnicia, warto wstawić do miejsca przechowywania wiadro z piaskiem lub trocinami, które pomogą regulować poziom wilgotności.
Wentylacja i ciemność
Dobrze wentylowane pomieszczenie jest kluczem do utrzymania świeżego powietrza i zapobiegania pojawianiu się pleśni. Brak wentylacji sprzyja kumulowaniu się wilgoci, co prowadzi do gnicia. Ziemniaki należy przechowywać w ciemności, ponieważ światło powoduje ich zielonienie i pogorszenie smaku. Miejsce przechowywania najlepiej urządzić w drewnianych skrzynkach lub koszach, które umożliwiają cyrkulację powietrza między warstwami ziemniaków.
Lista warunków przechowywania:
- Temperatura: +2…+4 °C.
- Wilgotność: 80–90%.
- Ciemność bez bezpośredniego światła słonecznego.
- Dobra wentylacja.
- Brak obcych zapachów.
Alternatywne sposoby przechowywania ziemniaków
Jeśli mieszkasz w mieszkaniu i nie masz piwnicy, nie musisz rezygnować z przechowywania ziemniaków na zimę. Istnieje kilka sposobów, które pozwolą zachować ziemniaki w dobrym stanie, nawet bez piwnicy. Ważne jest, aby zapewnić ochronę przed zimnem, światłem i nadmierną wilgocią.
Przechowywanie na balkonie
Zaszkleniony balkon to doskonałe miejsce do przechowywania niewielkich zapasów ziemniaków. Warto używać drewnianych lub plastikowych skrzynek, ocieplonych pianką lub starymi kocami. Zimą można dodatkowo przykryć je workiem jutowym, aby zapobiec przemarzaniu. Jeśli temperatura spada poniżej zera, ziemniaki należy przenieść do mieszkania. W ciepłe dni warto przewietrzyć balkon, aby uniknąć powstawania kondensacji.
Przechowywanie w lodówce lub komórce
Jeśli masz niewielką ilość ziemniaków, możesz przechowywać je w dolnej szufladzie lodówki, ale nie dłużej niż miesiąc. Lodówka nie zapewnia odpowiedniej wilgotności, więc ziemniaki szybko tracą jędrność. Lepszym rozwiązaniem jest przechowywanie ich w ciemnej komórce lub szafce w chłodnym miejscu. Ziemniaki najlepiej przechowywać w lnianych torbach lub drewnianych skrzynkach wyłożonych papierem.
Jak zapobiec kiełkowaniu i gniciu ziemniaków
Nawet w idealnych warunkach przechowywania ziemniaki mogą się psuć, jeśli nie będziemy regularnie kontrolować ich stanu. Kiełkowanie i gnicie to najczęstsze problemy, ale można im zapobiec, stosując kilka prostych działań.
Przeciw kiełkowaniu
Aby zapobiec kiełkowaniu, można w skrzynkach położyć kilka jabłek lub pomidorów, które wydzielają etylen — gaz spowalniający kiełkowanie. Pomaga też lekkie posypanie ziemniaków popiołem lub kredą. Co miesiąc należy sprawdzać zapasy i usuwać te bulwy, które zaczynają kiełkować.
Przeciw gnileniu
Gnicie ziemniaków jest najczęściej wynikiem nadmiaru wilgoci i złej wentylacji. Aby tego uniknąć, warto przesiać ziemniaki suchym popiołem lub trocinami, które pochłaniają nadmiar wilgoci. Regularne kontrolowanie zapasów i usuwanie uszkodzonych bulw pomoże zapobiec gniciu. Warto także dodać do skrzynek kilka ząbków czosnku — to naturalny antyseptyk, który zapobiega rozwojowi pleśni.
Podsumowanie
Zachowanie ziemniaków świeżymi przez całą zimę jest możliwe, jeśli przestrzegamy kilku prostych zasad. Kluczowe jest odpowiednie przygotowanie bulw, stworzenie odpowiednich warunków do ich przechowywania oraz regularna kontrola zapasów. Nawet w mieszkaniu można znaleźć sposób na przechowywanie ziemniaków na zimę. Właściwe podejście pozwoli cieszyć się świeżymi, smacznymi ziemniakami przez całą zimę.
Przypomnijmy, pisaliśmy także o Zimno nadchodzi: Prognoza na najbliższe dni w Polsce.
